Nieuwe regelgeving voor verwarming en sanitair warm water

Is het plaatsen van installaties op kolen, stookolie en/of gas in Brussel nog geautoriseerd

Context

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kent regelmatig pieken in de concentratie van fijnstof in de lucht.

Verwarmingstoestellen op kolen, stookolie en gas zijn belangrijke bronnen van vervuiling, waaronder fijnstof voor sommige van deze systemen. Daarom was het essentieel maatregelen te nemen ter verbetering van de luchtkwaliteit, die een grote invloed heeft op onze gezondheid, en dus deze fijnstofuitstoot terug te dringen.

Concreet

Het verbod betreft de plaatsing van (al dan niet nieuwe) toestellen op kolen, stookolie of gas en heeft de bedoeling deze geleidelijk af te schaffen. Dit is geen verbod op het gebruik van bestaande toestellen, zolang ze aan de huidige geldende normen voldoen. De nieuwe verbintenissen van het Brussels

Hoofdstedelijk Gewest worden weergegeven in de volgende agenda:

• Vanaf 1 september 2021 is het verbod op de plaatsing van kolengestookte verwarmings- en warmwatertoestellen van kracht.
• Vanaf 1 januari 2025 moeten verwarmingssystemen die zijn opgenomen in aanvragen voor stedenbouwkundige vergunningen voor projecten die uitsluitend bestaan uit een of meer nieuwe EPB- eenheden of met nieuw gelijkgestelde eenheden (in de zin van EPB-werkzaamheden) aan de volgende voorwaarden voldoen: hun warmtegeneratoren voldoen aan de eisen voor ecodesign en produceren uitsluitend warmte uit elektriciteit en/of energie uit hernieuwbare bronnen; en/of ze zijn aangesloten op een efficiënt thermisch energienetwerk. Dit betekent dat het vanaf die datum niet langer mogelijk zal zijn om gasketels te installeren in nieuwe woningen (of met nieuw gelijkgestelde woningen).
• Vanaf 1 juni 2025 zal een verbod op de plaatsing van ketels die werken op vloeibare brandstof, waaronder stookolie, van kracht worden.
• Vanaf 1 januari 2030 moeten verwarmingssystemen die zijn opgenomen in aanvragen voor stedenbouwkundige vergunningen voor projecten die uitsluitend bestaan uit zwaar gerenoveerde eenheden of met nieuwe EPB-eenheden of met nieuw gelijkgestelde eenheden aan de volgende voorwaarden voldoen: hun warmtegeneratoren voldoen aan de eisen voor ecodesign en produceren uitsluitend warmte uit elektriciteit en/of energie uit hernieuwbare bronnen; en/of ze zijn aangesloten op een efficiënt thermisch energienetwerk. Dit betekent dat het vanaf die datum niet langer mogelijk zal zijn om gasketels te installeren bij zware renovaties.

Meer weten

Meer informatie over het Nationaal Energieklimaatplan (PNEC) 2021-2030: plannationalenergieclimat.be

Meer informatie over de strategie om de milieu-impact van bestaande gebouwen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te verminderen (PACE: Air Climate Energy Plan): leefmilieu.brussels/

Is de plaatsing van gasinstallaties type B1 (atmosferisch) nog toegelaten in Brussel?

Context

De verwarmingsketels en waterverwarmingstoestellen van type B1 (atmosferisch) zijn toestellen uitgerust met een atmosferische brander en een trekonderbreker. Ze halen de verbrandingslucht uit het lokaal waarin ze zijn geplaatst en voeren de verbrandingsresten via een natuurlijk trekkanaal naar buiten af. Ze zijn veel minder efficiënt dan condenserende toestellen. Bovendien zijn zij de belangrijkste oorzaak van CO-vergiftiging in België. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft een aantal verbintenissen aangegaan om de luchtkwaliteit te verbeteren, waarvan er één specifiek betrekking heeft op de verwarmingsketels en waterverwarmingstoestellen van type B1.

Concreet

Vanaf 1 januari 2019 mogen verwarmingsketels en waterverwarmingstoestellen van type B1 niet meer worden geïnstalleerd op individuele schoorstenen en op nieuwe collectieve schoorstenen.

Ze mogen dus alleen op bestaande collectieve schoorstenen worden geplaatst als er geen andere technische oplossing werd toegepast (tubering/relining van het kanaal, plaatsing van individuele kanalen …).

Wat zijn de eisen voor houtkachels en verwarmingssystemen in Brussel?

Context

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kent regelmatig pieken in de concentratie van fijnstof in de lucht. Houtgestookte toestellen zijn verhoudingsgewijs grote bronnen van de fijnstofuitstoot.

Ze maken 10% van deze emissiebron uit, maar zijn slechts goed voor 0,18% van de energiedragers in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 2020. Daarom was het essentieel maatregelen te nemen ter verbetering van de luchtkwaliteit, die van grote invloed is op onze gezondheid, en dus deze fijnstofuitstoot terug te dringen.

Concreet

Er is momenteel nog geen verbod op het gebruik van verwarming met hout in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, behalve tijdens vervuilingspieken, wanneer het verboden is, tenzij het de enige manier is om de woning te verwarmen. Dit geldt voor alle hout- en pelletgestookte toestellen.

Nieuwe houtgestookte verwarmingstoestellen (biomassa) moeten voldoen aan de Europese Ecodesign- normen krachtens de EU-verordeningen 2015/1185 en 1189, sinds 2020 voor verwarmingsketels en 2022 voor andere soorten verwarming op biomassa, d.w.z. hout- of pelletkachels en cassettes. Het doel is om de productie van broeikasgassen en fijnstof door deze toestellen te verminderen. Deze norm specificeert een minimale energie-efficiëntie, afhankelijk van het type toestel.

Om deze uitstoot te verminderen, spelen een aantal factoren een rol, in volgorde van belangrijkheid: de kwaliteit van de ontsteking, de trek in de schoorsteen, het vochtgehalte van de brandstof, de grootte van de houtblokken, de gebruikte houtsoort en de naleving van de instellingen van de fabrikant. Het is niet raadzaam om hout te gebruiken dat lijm, verf of andere chemische bestanddelen bevat die ervoor zorgen dat er sneller verbindingen vrijkomen die giftig zijn voor de gezondheid.

Het is verplicht (besluit van 6 juni 1978) om de rookkanalen van schoorstenen elk jaar te vegen. In geval van schade moet u de verzekeringsmaatschappij het bewijs leveren dat dit is gebeurd. Afvoerkanalen moeten voldoen aan de installatienormen, inclusief de dichtheid en de afstand tot de openingen (normen NBN EN 15287-1 en 2 +A1 en NBN EN 1856-2).

Voor de goede werking van deze toestellen is een luchttoevoer (45m3/u) essentieel, maar om warmteverlies (tot 20%) te voorkomen wanneer ze niet in gebruik zijn, moet een afsluitsysteem worden voorzien of een gesloten toestel worden gebruikt.

Quels sont les actes obligatoires et autres obligations pour garder les installations performantes et sécurisées, et à respecter lors du placement d’une nouvelle installation ?

Contexte

Dans le but de garder les installations performantes et fonctionnant en toute sécurité, et pour s’assurer que le placement d’une nouvelle installation soit fait dans les règles de l’art, il y a, en fonction du type d’installation, des actes obligatoires à réaliser.

Concrètement

• Depuis le 1er janvier 2025, les conduits et accessoires de chauffage (accessibles) où de l’eau à plus de 35°C passe doivent être calorifugés, en fonction de leur environnement. Généralement dans les appartements et les maison unifamiliales seuls les tuyaux de plus de 50mm de diametre devront être isolés. Pour plus de détails : environnement.brussels
• Réception gaz : à réaliser par un organisme indépendant si votre chauffagiste n’a pas l’habilitation CERGA
• Réception chauffage PEB : à réaliser par un professionnel agréé lors du placement d’une nouvelle chaudière gaz
• Le contrôle périodique à réaliser par un professionnel agréé :
  • Tous les 2 ans pour un appareil à gaz (chaudière ou chauffe-eau) ;
  • Tous les ans pour un appareil à combustible solide (bois) ou liquide (mazout). Les poêle à bois ou à pellets sont donc également concernés par cette obligation ;
  • Lors du placement d’un nouveau chauffe-eau à gaz.
• Diagnostic chauffage PEB : à réaliser par un professionnel agréé pour les chaudières de plus de 5 ans
  qui une puissance de plus de 100kW (ou pour les installations comprenant plusieurs chaudières).

Articles de loi

La majeure partie de ces règlementations est issue de l’Arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles- Capitale du 6 juin 2024. Ce texte de loi détermine les critères et la procédure de dérogation aux exigences PEB et aux exigences relatives aux mesures de décarbonation, et modifie divers arrêtés d’exécution de l’ordonnance du 2 mai 2013 portant le Code bruxellois de l’Air, du Climat et de la Maîtrise de l’Energie (le « Cobrace »), en ce qui concerne les systèmes de chauffage, de climatisation et de ventilation.

L’arrêté du 6 juin 2024 modifie également l’Arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale du 21 juin 2018 relatif aux actes réglementaires et aux agréments.

Sources

Les textes complets et les versions coordonnées officieuses sont notamment disponibles via les liens suivants :

• Législation coordonnée de la réglementation chauffage et climatisation PEB | Professionnel – Bruxelles Environnement
• Banque de données Justel