Duurzaamheid

Welk regenwateropvangsysteem moet u kiezen voor uitgebreid huishoudelijk gebruik?

Dit systeem omvat de installaties voor de opvang, filtering, opslag en distributie van regenwater. Om het onderhoud vlot te laten verlopen, de installatie te optimaliseren en aan de geluidseisen te voldoen, moet de locatie van alle componenten weloverwogen worden.

Tank en zijn toebehoren © GEP

Détail techniques d'une shéma de système de récuparation d'eau de pluie pour un usage domestique

  1. Voorfiltering
  2. Tank
  3. Anti-turbulentievoorziening
  4. Overloopsifon
  5. Boldraadrooster
  6. Pomp
  7. Omschakelingssysteem
  8. Nafiltering

Opvang

  • Hellende daken bedekt met dakpannen of leien zijn door hun inerte aard het meest geschikt om regenwater op te vangen. Daarentegen dient aandacht te worden besteed aan het asbest dat vezels kan vrijgeven in het water. De zuidwestelijke oriëntatie maakt ook een optimale opvang mogelijk.
  • Het type afdichting van platte daken kan de kwaliteit van het opgevangen water beïnvloeden.
  • Groendaken verminderen de hoeveelheid opgevangen water en kunnen het teruggewonnen water geelbruin kleuren. Een actieve-koolfilter lost evenwel dit probleem op.
  • Balkons en terrassen mogen niet op de tank worden aangesloten want het opgevangen water kan mogelijk vervuild geraken door reinigingsproducten of andere ongeschikte stoffen.

Voorfiltering (vóór de tank)

Het opgevangen water wordt voorgefilterd om de afzetting van organisch materiaal in de tank, vervuiling van de installatie, geuren en bruine verkleuring van het water te beperken. Gezien het belang van hun rol moeten de voorfilters op gemakkelijk bereikbare plaatsen worden geplaatst voor een regelmatige reiniging.

Boldraadrooster

In de daklijst voorkomt een op de aansluiting met de regenwaterpijp dat deze wordt verstopt door bladeren of steenslag.

Dit eerste filterelement heeft een lage kostprijs en een aanzienlijke impact op de levensduur van het systeem.

Photo d'une crépine pour pré-filtrer l'eau de pluie avant qu'elle n'aboutisse dans la citerne
Boldraadrooster

Fijnere filters

Afhankelijk van de omgeving (aanwezigheid van planten, vogels…) worden er fijnere filters geïnstalleerd tussen de daklijst en de tank.

Ze kunnen ondergronds worden geplaatst of rechtstreeks op de regenpijp of aan de inlaat van de tank.

Shéma d'un système de pré-filtration à l'entrée d'une citerne d'eau de pluie

  1. Overloop naar riolen
  2. Tank
  3. Opvang

Voorfilter aan de inlaat van de tank © Graf

Bezinkingsvolume

Om de vorming van slib in de hoofdtank te beperken, kan de voorfiltering worden gerealiseerd door een .

Dit volume waar regenwater doorheen stroomt is ofwel:

  • een in de tank ingebouwd element ;
  • een onafhankelijke tank. Deze oplossing wordt aanbevolen door het WTCB (Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf.) Wanneer de tanks in serie geplaatst zijn, vervult de eerste deze rol.
Shéma d'un volume de décantation dans une citerne d'eau de pluie

  1. Bezinkings­volume
  2. Hoofdvolume
  3. Overloop naar riolen

Opslag

Het water wordt opgevangen in een tank waarvan de opslagomstandigheden de kwaliteit beïnvloeden.

Gemetselde of betonnen tank

Voordelen
  • Door zijn gewicht is hij goed bestand tegen de druk van het grondwater.
  • Zijn kostprijs is lager dan die van kunststoftanks.
  • Zijn alkalische componenten (in het cement) neutraliseren geleidelijk de zuurtegraad van het water.
  • Zijn inertie zorgt voor een constante watertemperatuur.
Nadelen

De installatie van een nieuwe tank is niet altijd mogelijk vanwege zijn gewicht en/of het beperkte keuzeaanbod. Zo kan de installatie op een binnenplaats ingewikkeld zijn.

Photo d'un citerne d'eau de pluie - cuve en bêton
Betonnen tank

Oude gemetselde regenput

Photo d'un ancienne citerne d'eau de pluie maçonnée

Sommige Brusselse huizen beschikken over een niet-gebruikte oude regenput. Afhankelijk van zijn capaciteit, zijn staat, zijn inplanting…, kan een systeem gerealiseerd worden voor uitgebreid of beperkt gebruik.

De regenput moet geleegd en gereinigd worden om te controleren op lekken en barsten. In functie wordt hij opnieuw gecementeerd met een ondoorlatende pleister bestaande uit kalk en cement.

Ook moet worden gecontroleerd of de overloop niet verstopt is en of deze op het afwateringssysteem kan worden aangesloten.

Tank in kunststof

Voordelen
  • Breed assortiment aan afmetingen en vormen beschikbaar.
  • De opslagcapaciteit kan verhoogd worden door meerdere kleine tanks in serie te plaatsen. Ideaal bij renovatie, een nauwe toegang, enz.
  • Het lage gewicht van de tank maakt een installatie zonder hijskraan mogelijk.
  • Een flexibele kunststof tank kan worden geplaatst in sanitaire ruimtes, lage ruimtes… Hij moet zorgvuldig gehanteerd worden om het risico op perforatie te vermijden.
Nadelen
  • De ondergrondse tank is door zijn lage gewicht minder bestand tegen een mogelijke grondwaterdruk. Hij zou daardoor naar de oppervlakte kunnen komen.
  • Kunststof verlaagt de zuurtegraad van het water niet. Er kan echter wel kalkhoudend grind worden toegevoegd om dit nadeel te verhelpen.
  • Voor een bovengrondse opstelling buiten moet de tank bestand zijn tegen ultraviolette stralen om de levensduur te verlengen, en ondoorzichtig zijn om de verspreiding van micro-organismen, algen, enz. te beperken.
  • De wanden van de tank zijn afkomstig uit de petrochemie. Er zijn echter modellen van gerecycleerd materiaal.
  • Mogelijkheid om de koppelen.
Photo de deux cuves synthétiques rigides mises en série pour stocker l'eau de pluie
Stijve kunststof tanks in serie
Photo d'une cuve syhthétique souple pour le stockage d'eau de pluie
Flexibele kunststof tank © CJP24

Implanting

De inplanting van een nieuwe tank is afhankelijk van de eisen met betrekking tot de goede werking ervan en de kenmerken van het terrein en het gebouw.

De tank wordt in de buurt van de technische ruimte en de tappunten geplaatst, om de verdeelleidingen en het pompvermogen te beperken.

Hij bevindt zich ofwel binnen (kelder of geventileerde kruipruimte), ofwel buiten (bovengronds of ondergronds).

Is de tank ondergronds, dan moet hij op voldoende afstand van de funderingen van het huis, van boomwortels… geplaatst worden. In geval van bijzondere omstandigheden (onstabiele grond, aanwezigheid van een grondwaterlaag, een rijweg enz.) is het nodig om maatregelen te nemen bij de uitvoering.

Toebehoren van de tank

  • Het regenwater komt in de tank via een anti-turbulentie voorziening. Dit voorkomt dat het binnenkomende water de sedimentlagen opwoelt die op de bodem stagneren.
  • Als het voorfilteringssysteem niet optimaal is, kan een bellenblazer worden toegevoegd om het opgeslagen water van zuurstof te voorzien. Hij beperkt de gisting van organisch materiaal dat waterverkleuring en geurtjes veroorzaakt. Omdat zijn milieu-impact (elektriciteitsverbruik) niet onaanzienlijk is moet hij met mate worden gebruikt.
  • Bovenaan de tank voert een overloopsifon het overtollige regenwater af, en verwijdert tegelijkertijd het stof, de zwevende deeltjes en het vet op het wateroppervlak. Hij moet boven het niveau van de riolering of van het infiltratiesysteem worden geplaatst.
Photo d'un système anti-remous à placer au fond d'une citerne de stockage d'eau de pluie
Anti-turbulentie © WTCB
Photo d'un siphon de trop plein pour une cuve de récupération d'eau de pluie
Overloopsifon © GEP
  • Aan de uitgang van de overloop bevindt zich een rooster dat het binnendringen van schadelijke dieren voorkomt, evenals een automatisch sluitende terugslagklep. Deze laatste voorkomt dat het tankwater verontreinigd wordt door water van het rioleringsnet en dat er geuroverlast ontstaat.
  • Aan het wateroppervlak stellen een filterende zuigkorf en een vlotter de wateropname in op ongeveer 10 cm onder het oppervlak, waar de waterkwaliteit het beste is.
Photo d'une crépine d’aspiration filtrante dans une citerne d'eau de pluie
Zuigkorf en vlotter © GEB

Nafiltering (na de tank)

Nafiltering is niet nodig voor het begieten van de tuin en het spoelen van het toilet bij een doeltreffende voorfiltering.

Daarentegen kan water nog fijner worden gefilterd om de kwaliteit ervan te verbeteren en de apparatuur te beschermen tegen het risico van vervuiling.

Filters in «Triplex»formaat

Photos des 3 filtres pour filtrer l'eau de pluie avant qu'elle ne soit employée dans la maison.

  1. De sedimentfilterfiltert deeltjes van ± 90 micron. Hij is niet altijd noodzakelijk als de voorfiltering doeltreffend is.
  2. De deeltjesfilterfiltert deeltjes van ± 25 micron.
  3. De actieve-koolfilterfiltert deeltjes van ± 5 micron. Hij elimineert verkleuringen en vermindert de slechte geurtjes.

De combinatie van deze drie filters wordt meestal in «Triplex» formaat geplaatst.

De inname van zelfs de kleinste hoeveelheid regenwater kan gevaarlijk zijn.

Baden, douches en vaatwassers vereisen een waterkwaliteit die gelijkwaardig is aan die van het stadsdistributienet.

Aanvullende fysische of chemische behandelingen (microfiltratie, omgekeerde osmose, desinfectie door ultravioletfilter) zorgen voor het desinfecteren en het drinkbaar maken van het water.

Deze systemen zijn meestal duur, complex en energieverslindend. Ze vergen voortdurend onderhoud en controle door een professionnal. Ze worden zelden toegepast in stedelijke gebieden.

Distributie

Het water dat in de tank is opgeslagen, wordt door een pomp afgenomen, gefilterd en vervolgens naar de verschillende tappunten verdeeld via een netwerk dat volledig gescheiden is van dat van het leidingwater.

Pomp

Deze advies richt zich op de drie meest voorkomende types centrifugaalpompen.

  • De directe pomp heeft vele voordelen. Ze zorgt voor een regelmatig debiet, heeft goede rendementen, is compact, goedkoop en gebruiksvriendelijk. Ze beschikt over een intern beveiligingssysteem tegen drooglopen. Ze schakelt echter in bij elk gebruik, daardoor verhoogt het elektriciteitsverbruik en de geluidshinder, en wordt haar levensduur verkort.
Photo d'une pompe directe
Directe pomp
© Alexandre Van Vyve
  • De hydrofoorgroep is de combinatie van een centrifugaalpomp en een drukvat. Daardoor is deze groter en duurder. Het vat heeft het voordeel dat de pomp minder vaak inschakelt en dat er automatisch leidingwater kan aangevoerd worden wanneer de tank leeg is. Anderzijds kunnen er bacteriën groeien op het membraan van het drukvat.
Photo d'une pompe hydrophore
Hydrofoorgroep
© Ecoconso
  • De dompelpomp wordt direct in de tank geplaatst, wat ruimte bespaart en de geluidsproblemen vermindert. Om goed te kunnen functioneren is het belangrijk dat ze permanent ondergedompeld is. Ze is in het algemeen duurder dan een directe pomp maar minder duur dan een hydrofoorgroep.
Photo d'une pompe immergée
Dompelpomp
© Graf

Opgelet

De kwaliteiten en de mechanische eigenschappen van de verschillende pompen kunnen een impact hebben op de druk die wordt verkregen aan de tappunten, de opstarting van het systeem, het geluid van de installaties, de corrosie, enz.

Omschakelingssysteem

De toiletten en de wasmachine hebben een permanente toevoer nodig, zelfs als de tank leeg is. Om hun goede werking te garanderen, worden voorzieningen gebruikt om over te schakelen op de toevoer van leidingwater met behoud van de conforme onderbreking tussen het stadswaterleidingsnet en het regenwaternet. Het is absoluut noodzakelijk dat deze volledig van elkaar gescheiden zijn om elk risico op besmetting van het stadswaternet te voorkomen.

Er zijn handmatige en automatische systemen die de tank direct vullen. In beide gevallen moet worden gezorgd voor een onderbreking door een fysieke scheiding (van vrije lucht) van minstens 2 cm. Het is ook mogelijk een peilmeter te plaatsen waarmee het vullen kan worden gecontroleerd om verspilling te voorkomen.

Photo d'un robinet pour remplir manuellent, en eau de ville, la cuve des toilettes si la citerne d'eau de pluie est vide.
Handmatig vulsysteem van leidingwater

Een ander meer complex automatisch systeem van het type hydrofoorgroep maakt het mogelijk de apparaten rechtstreeks te bevoorraden. Zijn ontwerp zorgt voor een reglementaire onderbreking.

Conformiteit van het omschakelingssysteem

De omschakeling, automatisch of handmatig , moet voldoen aan de “Technische voorschriften binneninstallaties” opgesteld door Belgaqua.

Een lijst van de gecertificeerde conforme apparaten die deze automatische omschakeling mogelijk maken is ook op hun website beschikbaar.

De verdeler van leidingwater (Vivaqua) kan het omschakelingssysteem op elk moment komen controleren. Bovendien kan elke eigenaar van een regenwaterput spontaan een controle aanvragen om de conformiteit van zijn installatie te garanderen.

Voor meer informatie, ga naar Belgaqua

Regenwaterleidingsnet

Het is noodzakelijk de twee voedingsnetten (regenwater en leidingwater) duidelijk te identificeren.

De voorschriften van Belgaqua bepalen in het bijzonder dat:

  • de aftappunten van het regenwater moeten aangeduid worden met een pictogram “geen drinkwater”;
  • de verschillende waterleidingen duidelijk gemarkeerd moeten zijn om hun identificatie te vergemakkelijken;
  • de verschillende distributienetwerken en hun componenten moeten worden weergegeven in een principeschema dat zorgvuldig moet bewaard worden.
Pictogramme « eau non potable »

Duurzaamheid

De adviseurs van Homegrade begeleiden u

Bekijk ons ​​advies

Aanbevolen publicaties

Raadpleeg onze documentatie voor meer informatie

  • Inventaris voor het hergebruik van materialen - Praktisch Zakboekje

    Duurzaamheid

    Homegrade, 2019

  • Hoe uw werf beheren? Voorbereiding en opvolging

    Duurzaamheid

    Homegrade, 2023

  • Regenwaterput - Systeem en gebruik

    Duurzaamheid

    Homegrade, 2019

  • Groendaken – Impact en installatie

    Duurzaamheid

    Homegrade, 2019

  • Renoveren: herstellen, hergebruiken en recycleren – Een stap naar een circulaire economie

    Duurzaamheid

    Homegrade, 2019

Bekijk alle publicaties