Vandaag is investeren in een installatie van fotovoltaïsche (PV) zonnepanelen in Brussel nog steeds financieel rendabel dankzij het mechanisme van de Groenestroomcertificaten (GSC) en het elektriciteitstarief dat het Brussels Gewest toepast voor zijn prosumenten (producenten van fotovoltaïsche elektriciteit).
Welke financiële stimulansen zijn er om de installatie van fotovoltaïsche zonnepanelen te stimuleren?
De groenestroomcertificaten (GSC)
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is er al enkele jaren geen premie meer voor de installatie van fotovoltaïsche (PV) zonnepanelen, maar het systeem voor de toekenning van groenestroomcertificaten (GSC) blijft van kracht.
Het systeem voor het toekennen van GSC is gebaseerd op de elektriciteitsproductie van de PV-installatie en geeft een terugverdientijd van ongeveer 7 jaar.
De productie van groene stroom uit PV-zonnepanelen geeft recht op groenestroomcertificaten voor een periode van 10 jaar. Deze worden toegekend door Brugel, de Brusselse regulerende instantie voor de gas- en elektriciteitsmarkt, op basis van de meterstanden van het groenestroomcertificaat. De GSC kunnen worden doorverkocht aan een elektriciteitsleverancier tegen de marktprijs die schommelt volgens vraag en aanbod, of aan Elia tegen de gegarandeerde prijs van € 65/GSC. Elia is de beheerder van het hoogspanningsnet in België.
Toekenningspercentage van GSC (januari 2025)
P ≤ 5 kWc: 2,055 GSC/MWh
P 5-36 kWc: 1,953 GSC/MWh
Ga voor het ministerieel besluit van 27/09/2022 naar www.ejustice.just.fgov.be.
Opmerkingen:
- Zodra uw installatie door BRUGEL gecertificeerd is, blijft het toekenningspercentage gedurende 10 jaar vast vanaf de datum van de AREI-keuring;
- Het toekenningspercentage van de GSC evolueert in de tijd. Het kan in Brussel in de komende jaren veranderen en zal van toepassing zijn op nieuwe installaties.
Meer info over het mechanisme van groenestroomcertificaten: www.brugel.brussels
Elektriciteitstarief voor de Brusselse prosumenten
In Brussel is het zuivere compensatieprincipe (terugdraaiende teller) sinds november 2021 afgeschaft.
Alle Brusselse prosumenten moeten dus een bidirectionele meter hebben waarmee het verschil tussen de elektriciteit die uit het net wordt gehaald en de elektriciteit die op het net wordt geïnjecteerd, kan worden bepaald en gemeten. De Brusselse gezinnen moeten de volledige kostprijs van een kWh betalen wanneer die van het net wordt afgenomen. Met dit tariferingssysteem in het Brussels
Gewest wordt geen prosumententaks toegepast.
Het voordeel voor de kleine elektriciteitsproducent is dat hij de elektriciteit die door de panelen wordt opgewekt onmiddellijk en gratis verbruikt en zo min mogelijk elektriciteit uit het net gebruikt om de kosten van de elektriciteitsrekening te minimaliseren.
Wanneer de zon schijnt en de PV-zonnepanelen elektriciteit produceren, is dat het ideale moment om energie te verbruiken. Deze elektriciteit is groen, hernieuwbaar en lokaal geproduceerd.
Doorverkoop van elektriciteit
Sinds het einde van de compensatie zijn de energieleveranciers verplicht om het elektriciteitsoverschot dat
op het net wordt geïnjecteerd, terug te kopen zonder daar nettarieven en taksen op toe te passen. Deze prijs varieert afhankelijk van de marktontwikkelingen en de strategie van de leveranciers.
De gezinnen zullen niet onderworpen zijn aan de btw- verplichtingen om hun productieoverschot te verkopen indien zij niet btw-plichtig zijn en indien de installaties een vermogen hebben van minder dan of gelijk aan 10 kW.
Voor de producenten wordt de doorverkochte elektriciteit over het algemeen verrekend op de energierekening.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw energieleverancier of zijn website raadplegen.
Fotovoltaïsche zonnepanelen – De energiegemeenschappen in het Brussels hoofdstedelijk gewest
Zelfverbruik verhogen
Om optimaal te kunnen profiteren van uw zonne-energieproductie, is het aangewezen om uw zelfverbruik te stimuleren. Daarom wordt aanbevolen huishoudelijke apparaten overdag te gebruiken en ze op een later tijdstip in te schakelen om de behoeften over de hele periode met zonlicht te spreiden. Ook kan het zinvol zijn om een timer te plaatsen op apparaten voor warmwaterproductie, zoals een elektrische boiler in de badkamer, of onder de gootsteen, zodat het water overdag wordt verwarmd in plaats van de klok rond.
Om de rekening nog verder te verlagen, moet u ervoor zorgen dat u ’s avonds en ’s nachts minder verbruikt.
Ga voor meer informatie naar onze pagina:
Fotovoltaïsche zonnepanelen installeren: nuttige informatie
Is het interessant om batterijen te koppelen aan een fotovoltaïsche zonnepaneelinstallatie?
Een batterij is een systeem waarmee elektriciteit die door fotovoltaïsche zonnepanelen wordt opgewekt en niet onmiddellijk wordt gebruikt, kan worden opgeslagen voor later gebruik. De opgewekte elektriciteit kan dan worden gebruikt tijdens periodes zonder zon, zoals op bewolkte dagen, ’s avonds of ’s nachts.
Dankzij elektriciteitsopslag kunnen prosumenten hun aandeel in zelfverbruik en dus zelfvoorziening vergroten. Als we een installatie van PV-zonnepanelen zonder batterij vergelijken met een installatie van PV- zonnepanelen met batterij, kan het aandeel zelfvoorziening stijgen van ± 30-35% zonder batterij tot 60-70% met batterij.
De prijs van thuisbatterijen is nog steeds hoog, variërend van € 1.500 tot € 8.000 voor modellen van 3 tot 15 kWh. Deze prijs is uiteraard afhankelijk van het merk, het type batterij en de opslagcapaciteit ervan.
De rentabiliteit van de investering in een thuisbatterij hangt af van de aankoopprijs, de opslagcapaciteit, de levensduur, het rendement en het aandeel van het zelfverbruik van het gezin. Onder standaardomstandigheden in 2025 is een batterij rendabel in 8-10 jaar, wat ongeveer gelijk is aan de levensduur ervan.
Houd er rekening mee dat een investering in een thuisbatterij die is gekoppeld aan een installatie van PV-zonnepanelen u niet onafhankelijk maakt van het elektriciteitsnet. Een batterij is weliswaar doeltreffend om de overdag geproduceerde elektriciteit op te slaan en ’s nachts te gebruiken, maar biedt geen mogelijkheid voor opslag in het tussenseizoen. De zonne-energieproductie tijdens de donkerste maanden volstaat doorgaans niet om overdag in de behoeften van een gezin te voorzien, waardoor de opslagmogelijkheden voor ’s nachts minimaal en ontoereikend zijn.
De aandachtspunten voordat u een batterij aanschaft:
- De prijs blijft hoog en er is geen financiële steun bij de aankoop
- De verliezen zijn hoog (+/- 25%), waardoor het verwachte rendement daalt
- De opslagcapaciteit is beperkt in hoeveelheid en in tijd
- Er zijn veel ecologische gevolgen (zeldzame materialen, transport, recycling)
Conclusie
Batterijen genieten van een niet erg rationele populariteit. De terugverdientijd is relatief lang, ongeveer gelijk aan de levensduur van de batterij. Een batterij slaat elektriciteit op maar produceert er geen, waardoor de milieueffecten relatief groot zijn.
Zijn Plug&Play fotovoltaïsche installaties interessant?
Sinds 17 april 2025 is het voortaan mogelijk om fotovoltaïsche Plug&Play installaties te plaatsen: Zonnepaneel en/of batterij. Een Plug&Play installatie wordt rechtstreeks op een stopcontact aangesloten. Deze systemen zijn zeer eenvoudig te installeren, en vergen geen tussenkomst van een professional.
Alvorens te investeren in deze systemen raden we u aan om een aantal zaken te controleren:
- Voldoet mijn elektrische installatie aan de voorschriften?
- Is het materiaal goedgekeurd voor België? Controleer voorschrift C10/11 op Synergrid
- Moet ik een stedenbouwkundige vergunning aanvragen? Neem contact op met de dienst Stedenbouw van uw gemeente
- Moet ik het akkoord van de mede-eigendom vragen? Controleer dit in de basisakte of het reglement van interne orde van de mede-eigendom.
- Kan ik mijn installatie voldoende stevig plaatsen en de risico’s van vallen vermijden?
- Is de locatie die ik heb gekozen geschikt en zonder schaduw voor mijn zonnecollectoren?
De kosten zijn beperkt omdat ook de productie beperkt zal zijn. Houd er wel rekening mee dat u voor dit type installatie geen groenestroomcertificaten kunt ontvangen.
Melden op Sibelga
Na de installatie moet u uw systeem verplicht melden op de website van Sibelga:
Net als bij een vaste installatie moet uw elektriciteitsmeter worden vervangen door een bidirectionele meter. Sibelga installeert deze gratis.
Hoe bereken je het rendement op je investering van een conventionele fotovoltaïsche installatie?
Benaderende berekening van de terugverdientijd voor een klassieke fotovoltaïsche installatie op een plat of hellend dak, geïnstalleerd door een Brussels gezin:
- Dak in goede staat en geïsoleerd
- Elektriciteitsverbruik van het gezin: 3.000 kWh/jaar
- Elektriciteitscontract: verbruikstarief = € 0.35/kWh (enkelvoudig) en injectietarief = € 0.03/kWh
- Controle van de oriëntatie van het dak op www.zonnekaart.brussels
Simulatie en benaderende berekening
Voor een installatie van 12 panelen, ofwel ongeveer 5 kWp geplaatst in 2025 met een toekenningspercentage van 2.055 GSC/MWh
De geschatte productie zal ongeveer 4.500 kWh/jaar = 4.5 MWh/jaar bedragen
Er zijn 3 financiële voordelen die samen komen:
- De groenestroomcertificaten: 4.5 MWh/jaar X 2.055 GSC/MWh = 9.2 GSC/jaar tegen de gegarandeerde prijs van € 65/GSC = € 598 €/jaar
- Het zelfverbruik, dat doorgaans 1/3 van de productie vertegenwoordigt: 1.500 kWh X € 0.35/kWh = € 525/jaar
- De doorverkoop van het productieoverschot, dat wil zeggen 2/3 van de productie: 3.000 kWh X € 0.03/kWh= € 90/jaar
Met uw fotovoltaïsche installatie verdient/bespaart u 598+525+90 = € 1.213/jaar
Indien uw installatie van 12 panelen u € 8.000 heeft gekost, dan heeft u € 8.000/ € 1213/jaar = 6,6 jaar nodig om deze rendabel te maken.
Deze tijd kan nog worden verkort als u de groenestroomcertificaten en/of het productieoverschot tegen een hogere prijs verkoopt.
Homegrade: hoe kunnen wij u helpen?
Homegrade helpt u om een beter inzicht te krijgen in uw technische installaties, uw energieverbruik te optimaliseren en de energieprestatie van uw woning te verbeteren.
Onze diensten
- Uitvoering van een energie-quickscan om de belangrijkste bronnen van energieverlies te identificeren en de uit te voeren werkzaamheden te prioriteren.
- Persoonlijk advies over verwarmingstechnologieën en -systemen voor verwarming, sanitair warmwaterproductie, zonnepanelen, ventilatie en andere technische installaties.
- Informatie over de geldende regelgeving, de normen en de financiële steun (RENOLUTION-premies, ECORENO-krediet).
- Hulp bij het lezen en analyseren van offertes.
- Doorverwijzing naar gekwalificeerde professionals of erkende instanties wanneer specifieke technische ingrepen vereist zijn.
Wat we niet aanbieden:
- Gespecialiseerde technische bezoeken (vb.: installatie of controle van specifieke uitrustingen).
- Nauwkeurige dimensionering of controle van de werking van installaties.
- Onderhoud, probleemoplossing of technische ingreep.
- Begeleiding bij de installatie of het beheer van projecten die verband houden met gedeelde of gemeenschapsenergie.
Hiervoor kunt u een beroep doen op andere bevoegde diensten. Bekijk ze hieronder.
Andere bevoegde diensten
- Als uw mede-eigendom wordt beheerd door een professionele syndicus, neem dan contact op met de Facilitator Duurzame Gebouwen! Deze gratis dienst biedt persoonlijke begeleiding en een gedetailleerde diagnose van uw gebouw.
- Als u al over fotovoltaïsche zonnepanelen beschikt en u wilt een energiegemeenschap of een project voor energiedelen opzetten, neem dan contact op met de Facilitator Energiedelen: Energie Commune. Deze gratis dienst biedt persoonlijke begeleiding, afhankelijk van het type van delen dat u wilt opstarten, en helpt u met de technische en administratieve procedures. Meer info : Facilitator Energiedelen en Energiegemeenschappen van Leefmilieu Brussel
- Als u een elektrisch laadpunt voor een elektrisch voertuig wilt installeren, neem dan contact op met de Facilitator laadinfrastructuur. Deze gratis dienst biedt een individuele begeleiding om u te ondersteunen en bij te dragen aan een versnelde invoering van laadinfrastructuur buiten de weg.
Publicaties en nuttige links
Onze publicaties in verband met zonne-panelen
Zonnepanelen
- Brochure Thermische zonne-panelen – Uw hernieuwbare energieproject
- Brochure Fotovoltaïsche zonne-panelen – Eigen elektriciteit produceren
- Infofiche Fotovoltaïsche zonnepanelen – de energiegemeenschappen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
- Infofiche Fotovoltaïsche zonnepanelen – De rentabiliteit van een installatie van fotovoltaïsche zonnepanelen, batterijen en plug&play installaties
- Infofiche Uw groenestroomcertificaten verkrijgen en verkopen – Volledige procedure voor de doorverkoop van uw groenestroomcertificaten
- Webinar Fotovoltaïsche zonne-energie: technische, financiële, milieu- en administratieve aspecten
Rationeel Energiegebruik
- Infofiche Hoge energiefacturen? Doe een check-up!
- Infofiche 35 handelingen om energie te besparen
- Infofiche De energieprestatie van uw woning verbeteren
- Webinar Rationeel Energiegebruik, makkelijker dan je denkt (2023)
Nuttige links
- Meer informatie over het mechanisme van groene certificaten: www.brugel.brussels
- Geef de installatie van fotovoltaïsche zonnepanelen aan: sibelga.be
- De installatie van een batterij aangeven: sibelga.be
- Controleer de oriëntatie van uw dakop de Zonnekaart
- Vind premies en steunmaatregelen op RENOLUTION